Mayıs
2019’da mutfak harcaması bir önceki aya göre yüzde 1,31 oranında arttı.
Mutfaktaki
yıllık artış ürün bazında yüzde 35,87 seviyesinde gerçekleşti.
Aynı
dönemde mutfaktaki yıllık enflasyon ise yüzde 26,46 düzeyinde gerçekleşti.
Gıda
harcamasında meydana gelen aylık yüzde 1,31’lik artış aile bütçesinde bir
önceki aya göre yaklaşık 26,50 TL ek yük getirdi.
Buna
göre Mayıs 2019’ da Zonguldak’ta yaşayan 4 kişilik bir ailenin aylık gıda
harcaması 2.026,69 TL oldu.
Mayıs 2018’de mutfak harcaması bir önceki aya göre yüzde 1.70
oranında artmış, mutfaktaki yıllık artış ürün bazında yüzde 13.34 seviyesinde
gerçekleşmişti. Aylık 1.70’lik artış aile bütçesinde bir önceki aya göre
yaklaşık 27 TL ek yük getirmişti.
Aynı dönemde mutfaktaki yıllık enflasyon ise yüzde 9,76 düzeyinde
gerçekleşmişti.
Ocak
2019-Aralık 2019 dönemini kapsayacak olan ve yılbaşında 2.020,00 TL olarak
belirlenen yeni asgari ücret, Mayıs ayında 4 kişilik ailenin sadece mutfak
giderini dahi karşılamaya yeterli olmadı. Mutfak giderine asgari ücret üzerine
6.69 eklemek zorunda aileler.
Asgari
ücretli aldığı bu ücret ile gıda harcamasının yanı sıra konut, eğitim, giyim
vb. zorunlu giderleri karşılamak zorunda.
Ailelerin
gıda harici zorunlu giderleri olan; yakacak, barınma, giyim, ulaşım, eğitim,
kültür, sağlık gibi zorunlu giderleri dikkate alındığında içinde bulundukları
yaşam koşulları net olarak ortaya çıkıyor.
Genel
Maden İşçileri Sendikasının her ay yaptığı 1 çalışan, bir ev hanımı eş ve 2
çocuktan oluşan çekirdek madenci ailesini kapsayan Gıda Harcaması Araştırmasını
oluşturan harcama gruplarında Mayıs 2019 da şu değişimler gözlemlendi.
Süt
ürünleri grubu; Bu grupta ortalama artış yüzde 1.91 oranında oldu. Pastörize
süt yüzde 3, tam yağlı inek peyniri yüzde 4.25, koyun peyniri yüzde 1.80, taze
kaşar yüzde 1.40 oranında zamlandı. Diğer ürünlerde değişim görülmedi.
Et
ürünleri grubunda; Kırmızı et ürünlerinde, sadece bonfile-bifteklik et yüzde 2,
kuzu pirzola yüzde 2.33, kuzu but yüzde 2.15 zamlandı. Diğer ürünlerde bir
değişim görülmedi. Ailelerin en fazla tükettiği tavuk ürünleri fiyatlarında ise
Mayıs ayında vatandaşın iftar sofralarında adeta lüks yemek olarak yer aldı. Bütün
tavuk kilosunun ortalama fiyatı 15.66 TL oldu. Bir önceki aya göre fiyat artışı
ise yüzde 14.72 oranında oldu. Yumurta fiyatlarında önemli bir değişim tespit
edilmedi.
Balık
ürünlerinde ağlanma yasağı başladığı için hesaplamaya alınmadı. Sakatat Grubu;
önceki yıllarda alıcısı bile bulunmayan sakatat ürünlerindeki son yıllardaki
rağbetin devam ediyor. Bu grupta bir önceki aya göre önemli bir değişim
görülmedi.
Bakliyat
ve Tahıllar grubu; Bu iki grupta Mayıs ayında önemli değişim görüldü. Bakliyat
grubunda ortalama fiyat artışı yüzde 6.13, tahıl gurubunda ise yüzde 5 oldu.
Ürün bazında fiyat değişimleri ise şöyle oldu.
Kuru fasulye yüzde 1.82, barbunya 12.13, nohut
3.34, kırmızı mercimek yüzde 9.60, yeşil mercimek yüzde 6.52 oranında arttı.
Tahıllar
grubu, bu grupta nisan ayında ekmeğe yapılan yüzde 20’lik artışın etkisi devam
ederken, diğer ürünlere de peş peşe gelen Ramazan ayı zamları etkili oldu. Yine
tahıllar grubunda bulgur yüzde 8,33, makarna yüzde 09.09, baldo yerli pirinç
yüzde 6.10 oranında zam gördü.
Mayıs
ayında sebze ve meyve grubunda bir önceki ayda olduğu gibi inişli çıkışlı
istikrarsız bir fiyat hareketleri görüldü. Sebze ürünlerinde ortalama fiyat
artışı yüzde 7 oranında oldu. En yüksek fiyatı artan ürün yüzde 24 ile havuç
oldu. Fiyatı düşen ürün ise yüzde 16.50 ile patlıcan oldu. Meyve grubu, bu
grupta ortalama artış yüzde 18 oldu. Ürün bazında en yüksek artış ise yüzde 25
artış ile limon oldu.
Yağlar
ve yağlı tohumlar grubu; Bu grupta ortalama artış yüzde 5.56 oldu. Tereyağı
yüzde 9, Ayçiçek yağı yüzde 3, kahvaltılık yağlı sele zeytin yüzde 4, yeşil
zeytin yüzde 4.52 oranında arttı. Kuru yemiş ve yağlı tohumlarda ortala artış
yüze 13 oranında gerçekleşti. Antep fıstığı yüze 13, yer fıstığı yüzde 6,
işlenmiş ceviz içi yüzde 30 oranında artı. Şekerli gıdalarda da ramazanın
etkisi görüldü. bu grupta ortalama artış oranı yüzde 23 oranında oldu.
2019
Mayıs ayında şekerli ürünler, kuruyemiş, baharatlar grubu, çaylar grubu ve
konserve grubunda önemli fiyat artışları oldu. Ortalama fiyat artışı yüzde 13
oldu.
2019 Mayıs ayında
ailenin; gıdanın yanı sıra kira, yakacak, giyim, ulaşım, sağlık, eğitim, kültür
ve eğlence gibi zorunlu harcamalarını da kapsayan asgari geçim düzeyi, diğer
bir deyişle Yoksulluk Sınırı aylık 67,20 TL artış ile 5.198,00 TL oldu.