MUTFAK GİDERLERİ ARTTI

Mayıs 2020’de mutfak harcaması bir önceki aya göre yüzde 1.48 oranında arttı. Mutfaktaki yıllık artış ürün bazında yüzde 35.42 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde mutfaktaki yıllık enflasyon ise yüzde 19.85 düzeyinde gerçekleşti. Gıda harcamasında meydana gelen aylık yüzde 1.48’lik artış aile bütçesinde bir önceki aya göre yaklaşık 24 TL ek yük getirdi. Buna göre Mayıs 2020’de Zonguldak’ta yaşayan 4 kişilik bir ailenin aylık gıda harcaması 2 bin 429,05 TL oldu.
Yaklaşık 7 ay önce Çin’de ortaya çıkan ve kısa sürede pandemi haline gelen Covit 19 virüsünün (korona) ülkemizi de etkisine aldığı mart-nisan -mayıs dönemini kapsayan 3 aylık dönemde mutfaktaki artış ise yüzde 5.76 düzeyinde oldu. Ocak 2020-Aralık 2020 dönemini kapsayan 2.324,00 TL asgari ücret Mayıs ayında 4 kişilik ailenin sadece mutfak giderini karşılamaya bile yeterli olmuyor. Mutfak harcamasına bile yeterli gelmeyen bir asgari ücretli ailenin giyim, yakacak, barınma, sağlık, eğitim gibi giderleri karşılaması düşünüldüğünde asgari ücretlinin yaşam koşulları daha net olarak ortaya çıkıyor.
Genel Maden İşçileri Sendikasının her ay yaptığı 1 çalışan, bir ev hanımı eş ve 2 çocuktan oluşan çekirdek madenci ailesini kapsayan Gıda Harcaması Araştırmasını oluşturan harcama gruplarında Mayıs 2020’de şu değişimler gözlemlendi. Süt ürünleri grubu; Bu grupta sadece yoğurt fiyatlarında yüzde 5’lik bir artış tespit edildi. Diğer ürünlerde değişim görülmedi. Et ürünleri grubu; Bu grupta, özellikle kırmızı et ürünlerinde önemli artışlar meydana geldi. Kemikli et yüzde 5, kıyma yüzde 4, kuşbaşı yüzde 4, biftek yüzde 10, kavurma yüzde 13 oranında zam gördü. Yine kırmızı et ürünlerinden olan sakatatlar grubunda da ortalama aylık yüzde 5 oranında bir artış meydana geldi. Mart ve Nisan ayında yüksek oranlı artışların olduğu tavuk etinde Mayıs ayında çok az bir gerileme tespit edildi. Ana gıda ürünü olan yumurta da bir önceki aya göre fiyat değişimi görülmedi.
Balık ürünlerinde mevsim sonu olmasına rağmen mevcut balık çeşitlerine önemli artışlar tespit edilen grup oldu. Bu grupta ortalama artış yüzde 10.54 civarında oldu. Bakliyat ve Tahıllar grubu; Bu iki grupta Mayıs 2020 ayında önemli fiyat değişimleri tespit edildi. Ortalama fiyat artışı bu gurupta 1.55 seviyesinde oldu. Mayıs ayında sebze ve meyve grubunda, özellikle mevsim ürünlerinde önemli fiyat artışları tespit edildi. Sebzede zam şampiyonu yüzde 15 artış ile taze fasulye oldu.
Meyve Grubunda özellikle mevsim ürünlerinde oldukça yüksek artışları görüldü. En yüksek fiyat artışı yüzde 56’lık bir artışla çilekte meydana geldi. Yağlar ve yağlı tohumlar grubu; Bu grupta Mayıs ayında zeytin yağında yüzde 2, ayçiçek yağında yüzde 3.50 artış meydana geldi. Şekerli ürünler ve kabuklu yiyecekler grubunda yer alan, kuruyemiş, baharatlar grubu, çaylar grubu ve konserve grubunda önemli fiyat artışları olmadı.
2020 Mayıs ayında 4 kişilik bir madenci ailesinin; gıdanın yanı sıra kira, yakacak, giyim, ulaşım, sağlık, eğitim, kültür ve eğlence gibi zorunlu harcamalarını da kapsayan asgari geçim düzeyi, diğer bir deyişle Yoksulluk Sınırı aylık 124 TL artış ile 6 bin 612,00 TL oldu.