MUTFAKTA SON 15 YILIN REKORU HAZİRAN AYINDA MUTFAK GİDERLERİ YÜZDE 6.52 ARTTI

 

Genel Maden İşçileri Sendikası’nın Zonguldak’ta yaşayan 1 çalışan, 1 ev hanımı, 2 çocuk toplam dört kişiden oluşan çekirdek ailenin aylık gıda harcaması Haziran 2018’de mutfak harcaması bir önceki aya göre yüzde 6,52 oranında arttı.

Mutfaktaki yıllık artış ürün bazında yüzde 15,58 seviyesinde gerçekleşti.

Aynı dönemde mutfaktaki yıllık enflasyon ise yüzde 18,83 düzeyinde gerçekleşti.

Gıda harcamasında meydana gelen aylık yüzde6,52 lik artış aile bütçesinde bir önceki aya göre yaklaşık 104 TL ek yük getirdi.

Buna göre Haziran 2018’ de Zonguldak’ta yaşayan 4 kişilik bir ailenin aylık gıda harcaması 1.602,53 TL oldu.

Geçtiğimiz yıl 2017 döneminde ise mutfak harcaması aylık bazda 0,25, yıllık baz da 16,22 oranında artmıştı.  Aynı dönemde mutfak gideri ise 1.460,00 TL olmuştu.

Haziran 2018’deki gıda fiyatlarındaki artışta, 24 Haziran seçimleri sonrasında ülke gündeminde en çok konuşulan patates ve soğandaki olağan dışı fiyat artışlarının yer aldığı sebze grubu ve et ve et ürünleri grubu etkili oldu.

Ülke olarak dünyada kendi kendini besleyebilen 7 ülke konumundan neredeyse tüm tarım ürünlerini ithal eden Türkiye, en son Suriye’den patates ithal ederek fiyat düşürme yolunu seçti. Yani kendi çiftçisini değil yabancı ülke çiftçilerini destekleme yolu tercih edildi. Bu ithalatların bedelini de yerli üretici ile birlikte geniş halk kesimi ödüyor.

Haziran 2018 döneminde özellikle sebze, et ürünleri, tahıllar grubundaki fiyat artışları mutfak giderlerinin artmasında etkili oldu. 

Aralık 2017-Haziran 2018’i kapsayan 5 aylık dönemde mutfaktaki enflasyon artışı yüzde 13,63 dolayında gerçekleşti.

Ocak 2018-Aralık 2018 dönemini kapsayan ve 1.603 TL asgari ücret 4 kişilik bir ailenin sadece 28 günlük mutfak giderini karşılayabiliyor.  Asgari ücretli aldığı bu ücret ile, gıda harcaması sonrasında konut, eğitim, giyim vb. zorunlu giderleri karşılamak zorunda.

Ailelerin gıda harici zorunlu giderleri olan; yakacak, barınma, giyim, ulaşım, eğitim, kültür, sağlık gibi zorunlu giderleri dikkate alındığında içinde bulundukları yaşam koşulları net olarak ortaya çıkıyor.

Genel Maden İşçileri Sendikasının her ay yaptığı 1 çalışan, bir ev hanımı eş ve 2 çocuktan oluşan çekirdek madenci ailesini kapsayan Gıda Harcaması Araştırmasını oluşturan harcama gruplarında Mayıs 2018’de şu değişimler gözlemlendi.

Süt ürünleri grubu; Bu grupta aylık ortalama artış yüzde 1 seviyesinde gerçekleşti. Ürün bazında en yüksek artış yüzde7 artış oranı ile taze kaşarda meydana geldi.

Et ürünleri grup yüksek oranlı artışlarla mutfakta en etkili gruptan biri oldu. Bu grupta ortalama fiyat artışı yüzde 5.34 oranında oldu. Kemikli et ve kıyma yüzde 3.5, kuşbaşı yüzde 4, kuzu eti yüzde 5, biftek yüzde 9, sucuk yüzde 11, özellikle dar gelirli ailelerin en çok rağbet ettiği tavuk eti bu kez yüz güldürmedi. Haziran ayında tavuk eti fiyatı yüzde 8.56 oranında arttı.

Yumurta fiyatlarında ve sakatat ürünlerine Haziran ayında bir değişim tespit edilmedi.

Bakliyat ve Tahıllar grubu; Bakliyat grubunda Haziran ayında önemli bir değişim gözlemlenmedi. Tahıllar grubunda fiyatlar ortalama yüzde 2.4 oranında arttı. Bu grupta un yüzde 15, pirinç yüzde 9 oranında zam gören ürünler oldu. 

Haziran ayında gıda harcamasında en etkili grup sebze grubu oldu. Bu grupta ortalama fiyat artışı yüzde 15.3 oldu. Özellikle patates ve soğandaki olağanüstü fiyat artışları dar gelirlinin bütçesini zorladı. Bu grupta patates fiyatı yüzde 57, kuru soğan fiyatı yüzde 63 oranında arttı. Fiyatı en çok artan diğer ürün yüzde 63 artış oranı ile havuç oldu. Domates yüzde 16, taze fasulye yüzde 11 oranında fiyatı artan ürünler oldu.

Meyve grubu, bu grupta ortalama fiyat artışı yüzde 14.8 olurken, fiyatı en çok artan ürün yüzde 15 oranı ile muz oldu.

Yağlar ve yağlı tohumlar grubu; bu grupta tereyağı yüzde 3, zeytinyağı yüzde 6, margarin yüzde 10, ayçiçek yağı yüzde 3, fındık yağı yüzde 3 oranında zam gördü.

Haziran ayında şekerli ürünler, çaylar, konserve grubunda bir önceki aya göre bir değişim görülmedi.

2018 Haziran ayında ailenin; gıdanın yanı sıra kira, yakacak, giyim, ulaşım, sağlık, eğitim, kültür ve eğlence gibi zorunlu harcamalarını da kapsayan asgari geçim düzeyi, diğer bir deyişle Yoksulluk Sınırı aylık 268 TL artış ile 4.377,00 TL oldu.