Genel Maden
İşçileri Sendikası’nın Zonguldak’ta yaşayan 1 çalışan, 1 ev hanımı, 2 çocuk toplam
dört kişiden oluşan çekirdek ailenin aylık gıda harcaması Nisan
2018’de bir önceki aya göre yüzde 2.74 oranında arttı.
Mutfaktaki yıllık artış ürün bazında yüzde 14.20 seviyesinde
gerçekleşti.
Aynı dönemde mutfaktaki yıllık enflasyon ise yüzde 8.20 düzeyinde
gerçekleşti.
Gıda harcamasında meydana gelen aylık yüzde 2.74 lük artış aile
bütçesinde bir önceki aya göre yaklaşık 42 TL ek yük getirdi.
Buna göre Nisan 2018’de Zonguldak’ta yaşayan 4 kişilik bir ailenin
aylık gıda harcaması 1.575,69 TL oldu.
Geçtiğimiz yıl Nisan 2017 döneminde ise mutfak harcaması aylık
bazdayüzde 1.12, yıllık bazda yüzde 16 oranında artmıştı. Aynı dönemde mutfak gideri ise 1.456,21 TL
olmuştu.
Nisan 2018’de gıda fiyatlarının yükselmesinde özellikle dövizdeki
kur artışları etkili oldu.
Böylelikle, dünyada kendi kendini besleyebilen 7 ülke konumundan neredeyse
tüm tarım ürünlerini ithal eden ülke konumuna gelmenin bedelini de geniş halk
kesimi ödüyor.
Nisan 2018 döneminde uygunhava koşullarının önceki yıla göre daha
sıcak ve mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşmesi sebze ve fiyatlardaki
düşüşleri getirdi.
Bu fiyat düşüşleri mutfaktaki harcamanın çok daha yüksek oranlarda
gerçekleşmesini önledi.
31 Aralık 2017-30 Nisan 2018’i kapsayan 4 aylık dönemde mutfaktaki
enflasyon artışı yüzde 4,90 dolayında gerçekleşti.
Ocak
2018-Aralık 2018 dönemini kapsayan ve 1.603 TL asgari ücret 4 kişilik bir
ailenin sadece mutfak giderini karşılar duruma getirilebildi. 1.603,00 TL alan
asgari ücretli, gıda harcaması sonrasında konut, eğitim, giyim vb. zorunlu
giderleri karşılamak zorunda.
Ailelerin
gıda harici zorunlu giderleri olan; yakacak, barınma, giyim, ulaşım, eğitim,
kültür, sağlık gibi zorunlu giderleri dikkate alındığında içinde bulundukları
yaşam koşulları net olarak ortaya çıkıyor.
Genel Maden
İşçileri Sendikası’nın her ay yaptığı 1 çalışan, bir ev hanımı eş ve 2 çocuktan
oluşan çekirdek madenci ailesini kapsayan Gıda Harcaması Araştırmasını
oluşturan harcama gruplarında Nisan 2018’de şu değişimler gözlemlendi.
Süt
ürünleri grubu; Bu grupta aylık ortalama artış yüzde 6 seviyesinde gerçekleşti.
Ürün bazında ise genelde yüzde 10 seviyesindeki peynir çeşitlerindeki artışlar
etkili oldu.
Et ürünleri
grubu; Nisan ayında en hareketli grup oldu. Bu grupta ortalama artış yüzde 4.65
civarında oldu. Kırmızı et ürünlerindeki ithalata rağmen fiyatlarda yükseliş
devam etti. Sadece kuşbaşı ette bir önceki aya göre önemli bir artış tespit
edilmedi. Kırmızı et ürünlerinde en yüksek artış yüzde 18’lik artış oranı ile
kuzu etinde tespit edildi. Avlanma Yasağı başladığı için balık ürünleri grubu
Nisan ayında hesaplanmaya alınmadı.
Dar
gelirlinin mutfağının başköşesinde olan tavuk etinde de artışlar devam etti.
Tavuk eti bir önceki aya göre yüzde 10.63 oranında zam gören ürün oldu.
Yumurta
fiyatlarından bir önceki aya göre yüzde 10 seviyesinde artış tespit edildi.
Sakatat grubunda Nisan ayında önemli artışlar gözlendi. Bu grupta fiyatlar
ortalama yüzde 6.6seviyesinde arttı.
Bakliyat ve
Tahıllar grubu; bu grupta 2018 Nisan ayı itibarıyla özellikle bakliyat
ürünlerinde yapılan ithalatın dolarda ki yükseliş nedeniyle etkisinin devam
ettiği tespit edildi. Kuru fasulye türleri yüzde 2.45, nohut yüzde 10.6,
oranında arttı. Tahıllarda ortalama aylık yüzde 2 civarında artış tespit
edildi. Bulgur yüzde 7.4, makarna yüzde
3 oranında arttı.
Nisan ayında
sebze fiyatlarında, hava şartlarının mevsim normallerinin de üzerinde iyi
koşullarda geçmesi mutfak harcamasına olumlu yansıdı. Sebze fiyatları aylık
bazda ortalama yüze 2.40 civarındaki fiyat gerilemeleri yaşandı.
Domates,
salatalık, Patlıcan, yeşilbiber gibi henüz turfanda olan sebze ürünlerinde
gerileme gıda harcaması araştırmasında yüksek rakamların çıkmasını önledi.
Geçtiğimiz ayın zam şampiyonu olan salatalık, domates, taze fasulye gibi
ürünlerde aylık yüzde 30’ları aşan fiyat düşüşleri meydana geldi.
Meyve
grubu, Nisan ayında manav tezgahlarında çağla, badem, kayısı, kiraz, çilek gibi
ürünler fiyatlar mevsim başı olması nedeniyle halen yüksek olsa da bolca yer
aldı.
Yağlar ve
yağlı tohumlar grubu; bu grupta fiyatlarda yüksek oranlı artışlar tespit
edildi. Bu grupta aylık ortalama artış yüzde 12 civarında oldu. Tereyağı yüzde
4, margarin yüzde 10, zeytinyağı yüzde 12, ayçiçek yağı yüzde 16.45 oranında
zam gördü. Kahvaltılık zeytin
ürünlerinde önemli bir değişim gözlemlenmedi.
Şekerli ürünler, çaylar, konserve grubunda bir önceki aya göre
ortalama yüzde 2 oranında artış tespit edildi.